Powołanie fundacji
Osobno, a jednak razem
Każdy kto zawitał do domu Chełmowskich dostrzegał widoczny podział ról. Artysta Józef – jego czas wypełniony był jego pracą. Wiecznie dłubał, malował, rozmyślał. Otrzymując od małżonki przestrzeń twórczą realizował 100% otrzymanych talentów. Jadwiga – ster tego okrętu, to ona spajała dom ze sztuką męża. Wachlarz jej obowiązków rozciągał się od dbania o rodzinę, poprzez prace ogrodowo-estetyczne, kończąc na przyjmowaniu gości. Znalazła swój komfort w cieniu męża, stroniła od kamer i aparatów konsekwentnie chroniąc swój wizerunek. Obie pary rąk nie narzekały na brak zajęcia, a kluczem udanego małżeństwa była radość ze swojej roli.
Potrzebna fundacja
Decyzja o powołaniu organizacji dojrzewała od chwili, gdy w 2013 r. zabrakło Józefa i jego woli jak zarządzić pozostawionym w domostwie dorobkiem artystycznym. Momentem kluczowym był rok 2018, gdy nieoczekiwanie odeszła Jadwiga. Osobowość prawna była konieczna, aby móc ubiegać się o środki publiczne na realizację działań konserwatorskich. Powołana organizacja pozarządowa działając w sferze pożytku publicznego jest fundamentem do rozwoju miejsca stworzonego przez Chełmowskich jako ważnego centrum kultury.
Nie jest przypadkiem, że fundacji patronuje zarówno twórca jak i jego małżonka – muza. Razem tworzyli swój nietuzinkowy dom. I tak, w styczniu 2019 roku ich starsza córka – Ewa złożyła akt fundacyjny wkładając pierwszą cegiełkę na działalność statutową organizacji. 25 marca 2019 r. Fundacja im. Józefa i Jadwigi Chełmowskich otrzymała wpis do rejestru. W pierwszym składzie kieruje nią pięcioosobowy zarząd – wnuki Chełmowskich: Julita Królikowska, Aneta Matyszewska, Paweł Rudnik, Jonasz Rudnik i Magdalena Wirkus będąca jednocześnie prezesem organizacji.
Fundacja im. Józefa i Jadwigi Chełmowskich jest poszukiwaniem, kompromisem, ochroną. Poszukiwaniem przyszłości miejsca, w którym żył i tworzył sam Józef Chełmowski. Jest też kompromisem między wizją idealną profesjonalnej opieki muzealnej, której wystrzegało się małżeństwo Chełmowskich, a możliwościami organizacji pozarządowej prowadzonej przez najbliższą rodzinę. Ochrona to natomiast bezpośredni przyczynek powołania Fundacji.
Misja fundacji
Do głównych celów fundacji należy zachowanie, utrzymanie oraz promocja i rozwój turystyczny skansenu, jak i ochrona spuścizny życia twórczego artysty Józefa Chełmowskiego.
Opiekę nad Skansenem Fundacja realizuje poprzez:
- wzmacnianie tożsamości regionalnej społeczeństwa lokalnego, działalność dla kultury kaszubskiej i języka kaszubskiego,
- rozwój kontaktów i współpracy między instytucjami władzy, organizacjami pozarządowymi i kulturalnymi.